Het is niet mogelijk om werknemers te verplichten vrije dagen op te nemen. Het laten opnemen van vakantiedagen kan enkel indien de werknemer daarmee instemt of indien dit in de cao of arbeidsovereenkomst is overeengekomen.
Werknemers zijn in principe niet verplicht om op een door de werkgever bepaald tijdstip hun vakantiedagen op te nemen. De hoofdregel voor het opnemen van vakantiedagen is dat de werkgever in dient te stemmen met een verzoek van de werknemer. Alleen als zwaarwegende bedrijfsbelangen dit niet toestaan, mag de werkgever dit weigeren en zelf de vakantieperiode vaststellen voor de werknemer. Dit betreft in de praktijk vooral de continuïteit van het bedrijf of vaste vakantieperiodes zoals bij scholen en in de bouwvak. Sluiting vanwege de coronacrisis valt hier niet onder. Vanwege de NOW-regeling en andere steunmaatregelen van de overheid is er namelijk geen belang om de werknemers juist nu vakantiedagen op te laten nemen. Het loon wordt immers aangevuld door de overheid indien er geen of minder inkomsten zijn.
Verplicht op laten nemen van vakantiedagen kan alleen als hierover afspraken zijn gemaakt in de cao of de arbeidsovereenkomst. Dergelijke afspraken betreffen vaak een beperkt aantal dagen, zoals de vrijdag na Hemelvaartsdag of dagen rondom kerst en oud en nieuw wanneer dit leidt tot een “brugdag” tussen de feestdagen en het weekeinde. Deze verplichte vakantiedagen moeten ruim van te voren worden aangekondigd. Vaak is dit voor 1 december van het voorgaande jaar.
Als er geen afspraken zijn gemaakt is de werkgever afhankelijk van de instemming van de werknemer. Voor een “brugdag” zal dit vaak niet tot grote problemen leiden. Anders ligt dit als de werkgever voor een langere periode de werknemers met vakantie zal willen laten gaan. Met alle quarantainemaatregelen is momenteel een vakantie buitenshuis niet mogelijk. De werknemer heeft dus weinig reden om met een dergelijk verzoek van de werkgever in te stemmen.
U kunt aan uw werknemers vragen om instemming met het opnemen van “brugdagen”. In 2020 is dit niet alleen de dag na Hemelvaartsdag (vrijdag 22 mei), maar ook de dag voor Bevrijdingsdag (maandag 4 mei).
Ook kunt u werknemers erop wijzen dat de wettelijke vakantiedagen moeten worden opgenomen binnen een half jaar na het jaar waarin zij zijn opgebouwd. Informeert u de werknemers niet, dan vervallen de vakantiedagen niet. Een uitzondering op het binnen een half jaar opnemen geldt als de werknemer niet in staat was deze vakantiedagen op te nemen. Het is de vraag of de coronacrisis onder deze uitzondering zal vallen. De wettelijke dagen uit 2019 konden immers al vanaf 1 januari 2019 worden opgenomen en de coronacrisis speelt in Nederland pas echt vanaf begin maart 2020.
Tot slot is niet onwaarschijnlijk dat wanneer de coronamaatregelen versoepeld worden veel werknemers tegelijkertijd op vakantie zullen willen gaan. In dat geval zult u mogelijk een beroep moeten doen op zwaarwegende belangen om te zorgen dat er steeds voldoende werknemers op uw bedrijf aanwezig zijn.
Wilt u meer weten over vakantiedagen en welke opties u heeft als werkgever? Of zoekt u advies over het beperken van de gevolgen van de coronacrisis? Neem contact op met ons juridisch coronacrisisteam:
U kunt ons ook bellen via 020 – 301 55 55 of uw vraag stellen via het contactformulier:
Ondanks de steunmaatregelen kan de coronacrisis uw bedrijf hard treffen. Mag u dan de arbeidsvoorwaarden van uw werknemers eenzijdig wijzigen? Of heeft u daarvoor de instemming van de werknemers nodig?
Wat gebeurt er met de vakantiedagen die uw werknemers hebben opgebouwd over het jaar 2016 en nog niet hebben opgenomen? Mogen zij deze meenemen naar het volgende kalenderjaar of vervallen deze met de jaarwisseling?
Het Europese Hof van Justitie heeft in een recente uitspraak vragen beantwoord over het verval van wettelijke vakantiedagen. De rol van de werkgever is hierdoor veranderd. Hoe zit dat?
On Monday 4 November 2024, Russell Advocaten Russell Advocaten will host a seminar on Dutch labour law for diplomats, consular agents, and administrative staff from Embassies and Consulates in collaboration with Diplomat Magazine.
On Wednesday 2 October 2024, Jan Dop will be one of the members of the panel that will present timely labor and employment law issues to Primerus clients.
On Tuesday 24 September 2024, Reinier Russell and Jan Dop will speak at the Technical Meeting of PAiE, the organisation of professional accountants in Europe.