Jan Dop

partner

Jan is advocaat arbeidsrecht en ondernemingsrecht

jan.dop@russell.nl
+31 20 301 55 55

Genderneutrale werkplek

Publicatiedatum 22 augustus 2018

De NS begint haar omroepen met “Beste reizigers” en onlangs introduceerde HEMA een genderneutrale kledinglijn voor kinderen. Ook werkgevers dienen rekening te houden met de behoefte aan genderneutraliteit. Als werkgever ben je immers verplicht om te zorgen voor zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Hoe kun je als werkgever de werkomgeving inrichten zodat iedereen zich welkom en vrij voelt? En tot welke inspanningen ben je als werkgever verplicht?

genderneutraal - social media

Arbobeleid

Een werkgever is wettelijk verplicht om te zorgen voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers. Daarbij hoort ook het voeren van een beleid dat is gericht op zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. De werkgever moet dus bijvoorbeeld zorgen voor beschermende kleding bij straling of vervuiling op de werkvloer of gehoorbescherming als er veel lawaai is in de ruimte waar het werk wordt uitgevoerd. Ook dient een werkgever bij de inrichting van de arbeidsplaatsen zo veel mogelijk rekening te houden met de persoonlijke eigenschappen van de werknemers. Dit houdt bijvoorbeeld in dat de werkgever rekening moet houden met werkstress bij werknemers, maar hieronder vallen natuurlijk ook andere persoonlijke eigenschappen zoals genderidentiteit, waaronder transseksualiteit en intersekse.

Door de overheid worden geen duidelijke regels gegeven hoe een werkgever uitvoering moet geven aan “zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden”. Het wordt aan de werkgever en werknemers zelf overgelaten om hier gezamenlijk en in overeenstemming invulling aan te geven.

Genderneutrale werkplek

Over het algemeen geldt dat wie zich goed voelt ook beter presteert op het werk. Het is dus ook in het belang van de werkgever om een voor iedereen prettige werkomgeving te creëren. Helaas blijkt er niet altijd begrip te zijn voor transgenders en genderneutralen en dit kan zelfs pesterijen tot gevolg hebben.

Een werkgever doet er goed aan om in het personeelshandboek algemene regels te stellen waarmee voor iedere werknemer een veilig klimaat wordt gecreëerd. Ook kunnen in het personeelshandboek praktische zaken worden behandeld, zoals richtlijnen voor het gebruik van de steeds meer voorkomende genderneutrale toiletten. Een werkgever is niet verplicht dit op eigen initiatief te doen.

Een werknemer kan bij een lid van de ondernemingsraad een verzoek indienen voor de genderneutrale toiletten. Indien de ondernemingsraad instemt met dit verzoek, kan zij besluiten een verzoek tot overleg in te dienen bij de ondernemer. De ondernemer is verplicht om in overleg te treden met de Ondernemingsraad. Uiteraard kan de werknemer deze kwestie ook altijd informeel aankaarten bij de werkgever, de leidinggevende of de vertrouwenspersoon.

Doorbetaling bij transitie

Werkgevers hoeven werknemers die een geslachtsverandering ondergaan, (nog) geen recht op een transitieverlof te geven, dat wil zeggen dat zij het loon niet hoeven door te betalen wanneer de werknemer als gevolg van de geslachtverandering afwezig is. Ambtenaren bij de gemeente Amsterdam hebben hier inmiddels wel recht op. Vele organisaties, zoals Transgender Netwerk Nederland (TNN), pleiten voor een wettelijk transitieverlof.

Het transitieverlof bestaat wettelijk (nog) niet, maar dit betekent niet dat een werknemer die een geslachtsverandering ondergaat geen andere rechten heeft. Zo geldt dat indien een werknemer ingrepen met het oog op de transitie ondergaat, deze recht heeft op doorbetaling van loon. Voorwaarde is wel dat de ingrepen niet cosmetisch zijn, maar medisch noodzakelijk. Van een medische ingreep is sprake als het transitieproces al een langere tijd duurt en de geslachtsveranderende operatie een noodzakelijke ingreep is in dit traject. Houd hier dus als werkgever rekening mee. Aangezien het een medische kwestie betreft, is het verstandig uw arbodienst of bedrijfsarts bij dit traject te betrekken.

Ons advies

Een gelukkige werknemer is een productieve werknemer. U doet er als werkgever dan ook goed aan voor alle werknemers een prettige werkplek te creëren. Stel daarom een personeelshandboek op en stel een leidinggevende of een vertrouwenspersoon aan die de behoeftes van werknemers in de gaten houdt en speel hier als werkgever op in.

Meer weten?

Wilt u als werkgever of als ondernemingsraad meer weten over de rechten en plichten van werkgevers? Neem dan contact met ons op:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    #MeToo op het werk: 4 tips

    Wat kunt u doen om seksuele intimidatie op de werkvloer te voorkomen? En wat moet u als werkgever doen als dit onverhoopt toch gebeurt?

    Lees meer

    Ongewenst gedrag op de werkvloer: Wat kunt u als werkgever hiertegen doen?

    Wat moet u doen als uw bedrijf een eigen #Metoo-discussie krijgt? Hoe kunt u seksuele intimidatie en andere vormen van ongewenst gedrag zo veel mogelijk voorkomen?

    Lees meer

    Werknemer of zzp’er: wanneer is iemand ondernemer?

    Nu de Belastingdienst weer de Wet DBA handhaaft, is deze vraag nog belangrijker geworden. In een recente uitspraak over Uber-chauffeurs heeft de Hoge Raad extra handvatten gegeven om te bepalen of iemand zzp’er is.

    Lees meer

    Ontslag wegens disfunctioneren: 7 stappen voor werkgevers

    Als werkgevers het dienstverband van een werknemer willen beëindigen wegens disfunctioneren, moeten ze een aantal stappen nemen voordat ze dit mogen doen. Welke stappen moeten ze ondernemen?

    Lees meer

    Wat kan de ondernemingsraad doen om de sociale veiligheid binnen de onderneming te bevorderen?

    De ondernemingsraad heeft een belangrijke taak als het gaat om de arbeidsomstandigheden in de onderneming, inclusief de sociale veiligheid. Welke instrumenten heeft de OR om te zorgen voor een veilige bedrijfscultuur?

    Lees meer

    Ontslag wegens bedrijfseconomische redenen: 4 stappen voor werkgevers

    Werknemers moeten ontslaan omdat het bedrijf in economisch zwaar weer is gekomen is een bittere ervaring. Nog vervelender wordt dit als u hierbij in ingewikkelde juridische problemen verzeild raakt. Met welke punten dient u als werkgever rekening te houden als u werknemers moet ontslaan wegens bedrijfseconomische redenen?

    Lees meer