Nieuwe Europese Verordening Productveiligheid

Op 12 juni 2023 is de nieuwe Verordening Productveiligheid in werking getreden. Per 13 december 2024 moeten producten aan deze verordening voldoen. Welke gevolgen heeft de nieuwe productveiligheidsverordening? En welke ondernemers moeten nu al maatregelen gaan nemen?

In 2001 introduceerde de Europese Unie de Richtlijn algemene productveiligheid om kopers te beschermen tegen onveilige producten. Maar door de toenemende technische ontwikkelingen raakte deze richtlijn verouderd. Daarom is deze nu door de nieuwe Verordening Productveiligheid vervangen. Lidstaten van de EU moeten deze verordening uiterlijk 13 december 2024 in nationale wetgeving hebben opgenomen. Halen zij deze termijn niet, dan heeft de verordening rechtstreekse werking.

Gevolgen Verordening Productveiligheid

De nieuwe Verordening Productveiligheid heeft voor iedereen binnen de handelsketen gevolgen. Voor zowel de fabrikant van producten, als (web)winkels worden nieuwe verplichtingen geïntroduceerd. Deze moeten ervoor zorgen dat onveilige producten niet meer op de markt komen en sneller kunnen worden teruggeroepen. Het ‘op de markt brengen’ betreft het voor het eerst binnen de EU te koop aanbieden van producten. Hierbij maakt het niet uit of het gaat om nieuwe of tweedehandsproducten. Alle producten die te koop worden aangeboden vallen dus onder de richtlijn.

Alle deelnemers in de handelsketen hebben zelfstandig de verplichting om te zorgen dat de producten die zij op de markt brengen veilig zijn. Als een product niet aan de veiligheidsstandaarden voldoet, dan kunnen de fabrikant, importeur, distributeur en webwinkel worden verplicht het product terug te roepen.

Voor alle marktdeelnemers geldt dat zij snel gebruikers van het product moeten kunnen identificeren om aan hen een veiligheidswaarschuwing te kunnen sturen. Daarvoor dienen zij een goede verkoopadministratie bij te houden. Deze administratie moet echter wel blijven voldoen aan de voorwaarden uit de AVG. De verantwoordelijke voor het terugroepen moet de consument de keuze bieden tussen:

• reparatie van het teruggeroepen product,
• vervanging door een gelijkwaardig product, of
• terugbetaling ter waarde van het teruggeroepen product. Hierbij hebben consumenten recht op minimaal het door hen betaalde bedrag.

Fabrikanten

De nieuwe verordening verplicht fabrikanten interne risicoanalyses aangaande de producten uit te voeren. Verder moeten zij technische documentatie, een algemene beschrijving alsmede een risicoanalyse van de geproduceerde producten opstellen. Deze documentatie moet tien jaar worden bewaard. De fabrikant moet de documentatie  kunnen overleggen als een toezichthouder hierom verzoekt. Tevens is het voor fabrikanten verplicht een veiligheidsinstructie bij het product te leveren. Daarnaast dienen fabrikanten een klachtenregister bij te houden. In dit klachtenregister moeten zij alle ontvangen klachten registeren evenals alle teruggeroepen producten en getroffen maatregelen.

Fabrikanten mogen een gemachtigde aanstellen om de risicoanalyses en technische gegevens te bewaren. De fabrikant kan ervoor kiezen een vennootschap op te richten en deze als gemachtigde aan te stellen. Dit is vooral aantrekkelijk voor fabrikanten die producten op de markt brengen in een ander land dan waar zij gevestigd zijn. De gemachtigde kan worden aangesteld als contactpunt voor klachten van kopers. Indien er een gemachtigde is, kunnen consumenten zich niet meer rechtstreeks tot de fabrikant wenden. Zij dienen hun klacht dan bij de gemachtigde in te dienen.

Importeurs en distribiteurs

Voor importeurs en distribiteurs van producten geldt een controleverplichting. Zij hebben de plicht te voorkomen dat onveilige producten op de markt komen en mogen dus niet zomaar aannemen dat een product veilig is. Zij moeten dus ook zelf de producten  controleren en testen. Pas als de importeur en distribiteur zeker zijn van de veiligheid mogen zij het product op de markt brengen. Verder moeten zij hun gegevens op het product aanbrengen. Indien dit niet mogelijk of wenselijk is, kunnen zij deze gegevens vermelden op bij het product bijgevoegde documentatie.

Voorts geldt voor de importeur en distribiteur dat zij veiligheidsinstructies bij het product moeten bijvoegen in een taal die de consument begrijpt. Dit zullen veelal de talen zijn van het land waar het product wordt geïmporteerd of gedistribueerd.

Net als de fabrikanten óf gemachtigden zijn de importeurs en distribiteurs van producten verplicht een klachtenpunt te onderhouden en dienen zij de binnengekomen klachten te onderzoeken. Deze klachten moeten zij eveneens registreren, net als de teruggeroepen producten en de genomen herstelmaatregelen.

Webwinkels

Webwinkels worden verplicht een contactpunt aan te wijzen voor de toezichthouder in het land waaraan zij producten verkopen. In Nederland is dit de Autoriteit consument en markt (ACM). De toezichthouder krijgt in de nieuwe Verordening Productveiligheid de bevoegdheid om webwinkels te verplichten een onveilig product én alle daaraan identieke producten van hun website te verwijderen. Naast het verwijderen van producten kunnen webwinkels ook worden verplicht de toegang tot een product te blokkeren of een waarschuwing bij het product te vermelden. Een webwinkel moet binnen twee dagen gehoor geven aan dit bevel. Indien dit niet gebeurt, kan aan de webwinkel een passende sanctie worden opgelegd.

De verordening heeft niet alleen gevolgen voor de relatie toezichthouder-webwinkel, maar ook voor de relatie webwinkel-consument. Webwinkels moeten een rechtstreeks contactpunt voor consumenten onderhouden. Dit contactpunt moet consumenten de mogelijkheid bieden klachten en veiligheidsproblemen te melden. Webwinkels moeten binnen drie dagen op deze klachten reageren.

Conclusie

Vooral voor de non-food sector heeft de nieuwe verordening gevolgen. Voor fabrikanten geldt dat zij interne documentatie en een klachtenregister moeten bijhouden. Het is wel mogelijk hiervoor een gemachtigde aan te stellen. Webwinkels kunnen worden verplicht producten uit hun winkel te verwijderen. Verder dienen zij binnen drie dagen op een melding van een consument te reageren. De verordening wordt op 13 december 2024 van kracht. Dit betekent dat alle marktdeelnemers voor deze datum hun administratie op orde moeten hebben. Indien zij dit niet hebben lopen zij het risico op een sanctie.

Advocaat aansprakelijkheid

Heeft u vragen over de gevolgen van de nieuwe Europese Verordening Productveiligheid voor uw bedrijf? Of wordt u door een koper van uw product aansprakelijk gesteld? Wij geven u graag advies. Ook bij het oprichten van een vennootschap die uw gemachtigde kan worden, zijn wij u graag van dienst. Neem contact met ons op: