Reinier Russell

managing partner

Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven

reinier.russell@russell.nl
+31 20 301 55 55

Zo moeder, zo dochter. De Raad van Commissarissen van een Nederlandse dochtervennootschap

Publicatiedatum 13 augustus 2020

Commissarissen van een Nederlandse dochteronderneming die volledig in buitenlandse handen is, zijn verplicht vooral te letten op het belang van de dochteronderneming. Met hun kennis van de Nederlandse regels kunnen zij echter ook het moederbedrijf waarschuwen voor problemen.

aandeelhoudersvergadering

De Nederlandse wet verplicht grote Nederlandse vennootschappen tot de instelling van een raad van commissarissen (hierna: RvC): de zogenaamde structuurregeling. Indien een internationaal concern een dochteronderneming in Nederland heeft die aan de voorwaarden voor de structuurregeling voldoet, krijgt ook het concern hiermee te maken. Wat is de meerwaarde van verplichte toezichthouders voor een onderneming? En hoe onafhankelijk mag/moet de RvC opereren?

Structuurregeling: wanneer is een Raad van Commissarissen verplicht?

Een vennootschap valt onder de structuurregeling (of: het structuurregime) indien:

  • haar geplaatste kapitaal met de reserves ten minste EUR 16.000.000 bedraagt;
  • zij krachtens wettelijke verplichting een ondernemingsraad heeft ingesteld; en
  • bij haar in de regel minimaal honderd werknemers in Nederland werkzaam zijn.

De vennootschap die aan deze criteria voldoet, moet hiervan opgaaf doen aan het handelsregister. Voldoet de vennootschap drie jaren onafgebroken aan deze criteria, dan is de structuurregeling van toepassing. De structuurregeling kan ook vrijwillig worden toegepast.

Volledig en verzwakt structuurregime

De structuurregeling kent een volledig en een verzwakt regime. Iedere structuurvennootschap is verplicht tot het instellen van een RvC. Bij een verzwakt regime heeft deze echter minder bevoegdheden. Toepassing van het volledig structuurregime is de hoofdregel. De wet voorziet in een aantal uitzonderingen.

Het verzwakt structuurregime is toegestaan als ten minste de helft van het geplaatste kapitaal wordt gehouden door een rechtspersoon (bijvoorbeeld internationale holding/moeder) waarvan de werknemers in meerderheid buiten Nederland werkzaam zijn. Nederlandse dochtervennootschappen, die onderdeel zijn van een internationaal concern, kennen dus veelal een verzwakt regime.

Rol Raad van Commissarissen

Bij het volledig structuurregime is de RvC als enige bevoegd bestuurders te benoemen en te ontslaan en moeten belangrijke bestuursbesluiten door de RvC worden goedgekeurd. Bij het verzwakt structuurregime heeft de RvC nog slechts de bevoegdheid tot het goedkeuren van belangrijke bestuursbesluiten. De andere bevoegdheden blijven voorbehouden aan de aandeelhouder(s). De goedkeuringsbevoegdheid is in beginsel beperkt tot besluiten van het bestuur van de structuurvennootschap zelf. De concernstrategie wordt immers bepaald door de aandeelhouder en daarmee de internationale holding/moeder.

Hoewel het verzwakt structuurregime de bevoegdheden van de RvC beperkt, maakt dit de rol van de RvC als onafhankelijke toezichthouder niet minder belangrijk. De verplicht ingestelde RvC houdt toezicht op het beleid van het bestuur en de algemene gang van zaken in de vennootschap. Ook staat de RvC het bestuur met raad terzijde. Bij de vervulling van hun taak dient de RvC zich te richten naar het belang van de Nederlandse vennootschap en de met haar verbonden onderneming.

Nederlandse situatie en belang dochtervennootschap

De RvC is als toezichthouder nauw betrokken bij het bestuur, de activiteiten, de ondernemingsraad en de werknemers van de Nederlandse dochtervennootschap. De RvC brengt bovendien in kaart:

  1. wat de maatschappelijke en governance doelstellingen en verplichtingen zijn waarmee de Nederlandse dochtervennootschap te maken heeft;
  2. het klimaat waarin zij opereert. en
  3. wat de rol, de meerwaarde en de visie en input zijn van een ondernemingsraad.

In de situatie waarin de internationale holding/moeder voornamelijk oog heeft voor het concernbelang en daarmee het belang van de Nederlandse dochtervennootschap het onderspit dreigt te delven, is een belangrijke rol voor de RvC weggelegd. De RvC houdt bij de uitoefening van de toezichthoudende taak namelijk primair de belangen van de Nederlandse dochtervennootschap en haar belanghebbenden in het oog. Ook kan de RvC de internationale holding/moeder ervoor waarschuwen als een concernstrategie wordt geformuleerd en bij de dochtervennootschap wordt doorgevoerd, die in Nederland op praktische en juridische problemen zal stuiten. De RvC fungeert namelijk als een onafhankelijke gesprekspartner voor alle betrokken partijen.

Conclusie

Hoewel het toezicht van de RvC zich beperkt tot de Nederlandse dochtervennootschap en de met haar verbonden onderneming, is voor de RvC wel een belangrijke rol weggelegd. De RvC richt zich bij de vervulling van de toezichthoudende taak naar het belang van de dochtervennootschap, maar fungeert tegelijkertijd als een gesprekspartner voor alle betrokken partijen. Zowel de internationale holding/moeder, als de Nederlandse dochtervennootschap, hebben aldus baat bij een onafhankelijke invulling van de taak van de RvC.

Meer informatie

Heeft u advies nodig over de positie van de Raad van Commissarissen binnen een internationaal concern? Heeft u een geschil met een buitenlandse moederonderneming of holding? De specialisten van Russell Advocaten zijn u graag van dienst. Neem contact met ons op:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    Goed bestuur: De raadgevende stem van bestuurders en commissarissen

    Bestuurders en commissarissen hebben een raadgevende stem in de algemene vergadering van aandeelhouders. Vanaf 1 juli 2021 geldt dit ook voor de bestuurders en commissarissen van verenigingen, stichtingen en coöperaties. Wat zijn de gevolgen wanneer er besluiten worden genomen zonder dat zij advies hebben kunnen geven?

    Lees meer

    Goed bestuur: De verplichte instelling van een raad van commissarissen

    Voor veel grote vennootschappen – de structuurvennootschappen – is de instelling van een raad van commissarissen verplicht. Kan de rechter een vennootschap verplichten een raad van commissarissen in te stellen, zodat de algemene vergadering van aandeelhouders een deel van haar bevoegdheden kwijtraakt?

    Lees meer

    Verschillen tussen de franchise- en de distributieovereenkomst

    De franchiseovereenkomst en de distributieovereenkomst lijken veel op elkaar, maar er zijn ook belangrijke verschillen. Welke gevolgen heeft het als u een franchiseovereenkomst sluit, terwijl dit eigenlijk een distributieovereenkomst is of omgekeerd? Hoe kunt u dit misverstand voorkomen?

    Lees meer

    WBTR: zorg dat de statuten van uw vereniging en stichting op orde zijn vóór 1 juli 2026

    Op 1 juli 2026 loopt een deel van het overgangsrecht van de Wet Bestuur en Toezicht Rechtspersonen (WBTR) af. Dit heeft vooral gevolgen voor het stemrecht van bestuurders of commissarissen van verenigingen en stichtingen. Wanneer moet u uw statuten aanpassen?

    Lees meer

    Corporate governance: compliance

    Een belangrijk onderdeel van de corporate governance is het naleven van de verschillende regels die voor de onderneming gelden: compliance. Hoe zorgt u dat uw bedrijf compliant wordt en blijft?

    Lees meer

    6 aandachtspunten bij een aandeelhoudersovereenkomst

    De aandeelhoudersovereenkomst is de belangrijkste overeenkomst die tussen aandeelhouders en de vennootschap wordt gesloten. Welke zaken dient u in deze overeenkomst te regelen?

    Lees meer