Jan Dop

partner

Jan is advocaat arbeidsrecht en ondernemingsrecht

jan.dop@russell.nl
+31 20 301 55 55

Boete én schadevergoeding door werknemer?

Publicatiedatum 15 januari 2019

Een boetebeding in een arbeidsovereenkomst heeft tot doel om ervoor te zorgen dat de werknemer zijn verplichtingen nakomt en daarnaast om compensatie te krijgen bij niet-nakoming. Een boetebeding dient schriftelijk overeen te zijn gekomen. In de arbeidsovereenkomst moet duidelijk zijn omschreven bij welke overtredingen de werkgever de boete mag innen. Het is niet mogelijk om zowel een boete te heffen als schadevergoeding te krijgen.

boetebeding

Boetebeding

Een boetebeding is een bepaling in een contract waarbij partijen overeenkomen dat als een van hen bepaalde afspraken, verplichtingen of voorschriften niet nakomt, deze een geldbedrag moet betalen. Hierbij kan worden gedacht aan overtreding van gedragsvoorschriften, concurrentiebeding, relatiebeding, geheimhoudingsbeding, enzovoort.

Voorwaarden boetebeding

Aan een boetebeding zijn enkele voorwaarden verbonden. Een boetebeding moet altijd:

  • Schriftelijk worden overeengekomen.
  • Verwijzen naar in de arbeidsovereenkomst omschreven gevallen waarin een boete betaald moet worden.

Bij werknemers die het minimumloon verdienen gelden daarnaast nog bijzondere voorwaarden:

  • De bestemming van de boete moet worden vermeld.
  • Een vast bedrag moet worden opgenomen in dezelfde valuta als het loon.
  • Binnen een week mag een werknemer geen hoger bedrag aan boetes opgelegd krijgen dan diens loon voor een halve dag.

Verdient de werknemer meer dan het minimumloon, dan kan van deze voorwaarden worden afgeweken. Elk beding in strijd met een van deze voorwaarden is nietig.

Bestemming

Er moet worden bepaald wat er met de boete wordt gedaan. Hierbij mag de werkgever (of degene die de boete int) geen onmiddellijk of middellijk persoonlijk voordeel genieten. De boete mag wel ten goede komen van een goed doel, zoals een fonds of de personeelspot. Hiervan mag worden afgeweken indien de werknemer meer verdient dan het minimumloon.

Hoogte boete

De werkgever is vrij om de hoogte van de boete te bepalen, maar de rechter kan deze matigen, hetzij op verzoek, hetzij op eigen initiatief. Als het boetebeding voldoet aan de voorwaarden voor werknemers met het minimumloon, is er voor de rechter geen ruimte om de boete te matigen.

Hoe int u de boete?

Veelal is in een boeteclausule bepaald dat er geen nadere ingebrekestelling nodig is voor het innen van de boete. In de praktijk is het vaak zo dat de werknemer wordt gewezen op zijn inbreuk en dat daarom aanspraak wordt gemaakt op betaling van de boete.

Als de werknemer de boete niet betaalt, kunt u de boete innen op de manier die contractueel is afgesproken, bijvoorbeeld door inhouding op het loon. Is de werknemer het niet eens met de boete dan kan deze naar de rechter stappen. Is de werknemer uit dienst en weigert deze te betalen, dan zal de werkgever naar de rechter moeten gaan.

Geen boete én schadevergoeding

De werkgever kan bij overtreding van het boetebeding kiezen voor het innen van een boete of kan schadevergoeding vorderen wegens het schenden van het beding (indien er schade is). De werkgever mag niet voor overtreding van hetzelfde feit zowel een boete als schadevergoeding vorderen. Bedingen die hiermee in strijd zijn, zijn ongeldig.

Wat is wel mogelijk?

Het is mogelijk om in de overeenkomst zowel een boete als een plicht tot schadevergoeding op te nemen. Daarbij moet wel duidelijk worden geformuleerd dat het beding moet worden gelezen als boete óf schadevergoeding en niet als boete én schadevergoeding. De werkgever heeft bij overtreding dus de keuze om te kiezen voor het eisen van een boete of – wanneer de geleden schade hoger is dan de boete – te kiezen voor het vorderen van schadevergoeding.

De rechter is ook bevoegd om op verzoek van schuldeisers naast een boete aanvullende schadevergoeding toe te kennen. Dit kan als de geleden schade hoger is dan de boete.

Het kan voor de werkgever aantrekkelijker zijn om een boete te innen. Deze hoeft dan niet te bewijzen dat hij schade heeft geleden en hoe hoog die schade is. Vooral bij schending van concurrentie- en relatiebedingen zal het lastig zijn om precies te kunnen vaststellen hoe hoog de geleden schade is.

Ons advies

  • Neem altijd een boetebeding op in uw arbeidsovereenkomst.
  • Zorg ervoor dat elk boetebeding voldoet aan de wettelijke voorwaarden.
  • Laat u adviseren over de mogelijkheid om in plaats van een boete schadevergoeding te vorderen indien de geleden schade hoger is dan het boetebedrag.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over boetes en schadevergoeding door werknemers? Wilt u dat Russell Advocaten een boetebeding of een arbeidsovereenkomst voor u opstelt? Neem dan contact op met ons:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    Het belang van een nevenwerkzaamhedenbeding mét boete

    Met een geldig nevenwerkzaamhedenbeding en boetebeding had een werkgever € 750.000,- aan boetes kunnen incasseren.

    Lees meer

    Werknemer of zzp’er: wanneer is iemand ondernemer?

    Nu de Belastingdienst weer de Wet DBA handhaaft, is deze vraag nog belangrijker geworden. In een recente uitspraak over Uber-chauffeurs heeft de Hoge Raad extra handvatten gegeven om te bepalen of iemand zzp’er is.

    Lees meer

    Ontslag wegens disfunctioneren: 7 stappen voor werkgevers

    Als werkgevers het dienstverband van een werknemer willen beëindigen wegens disfunctioneren, moeten ze een aantal stappen nemen voordat ze dit mogen doen. Welke stappen moeten ze ondernemen?

    Lees meer

    Wat kan de ondernemingsraad doen om de sociale veiligheid binnen de onderneming te bevorderen?

    De ondernemingsraad heeft een belangrijke taak als het gaat om de arbeidsomstandigheden in de onderneming, inclusief de sociale veiligheid. Welke instrumenten heeft de OR om te zorgen voor een veilige bedrijfscultuur?

    Lees meer

    Ontslag wegens bedrijfseconomische redenen: 4 stappen voor werkgevers

    Werknemers moeten ontslaan omdat het bedrijf in economisch zwaar weer is gekomen is een bittere ervaring. Nog vervelender wordt dit als u hierbij in ingewikkelde juridische problemen verzeild raakt. Met welke punten dient u als werkgever rekening te houden als u werknemers moet ontslaan wegens bedrijfseconomische redenen?

    Lees meer

    Veranderingen in het arbeidsrecht per 1 januari 2025: wat moet je weten?

    De start van een nieuw jaar brengt niet alleen nieuwe voornemens en volle sportscholen mee, maar ook belangrijke wijzigingen in wet- en regelgeving. Hier bespreken we de belangrijkste veranderingen in het arbeidsrecht om op te letten als werkgever of werknemer.

    Lees meer