De arbeidstijdenwet schrijft voor hoeveel uren werknemers maximaal mogen werken. De arbeidsinspectie kan een boete opleggen of zelfs de werkzaamheden stil leggen als een bedrijf zich herhaaldelijk niet aan de regels houdt. Om controle hierop mogelijk te maken zijn werkgevers verplicht om de gewerkte uren van werknemers te registeren.
De arbeidstijdenwet en het arbeidstijdenbesluit schrijven gedetailleerd voor hoeveel uren er aaneengesloten gewerkt mag worden en wat het maximaal aantal toegestane werkuren per week is. Ook zijn er regels voor rusttijden, pauzes, voor werken op zon- en feestdagen en voor nachtarbeid. Werkgevers moeten de gewerkte uren registreren.
Bovendien dienen werkgevers te zorgen dat werknemers op de hoogte zijn van de werktijden binnen het bedrijf en regelingen voor overwerk. Dit kan bijvoorbeeld door deze op te nemen in een personeelsreglement of kantoorhandboek. De werkgever moet wijzigingen in het werk- en rustpatroon minstens 28 dagen van te voren bekendmaken. Deze regels moeten uiteraard voldoen aan de wettelijke voorschriften. Wat zijn de voornaamste regels voor arbeidstijden?
De arbeidstijdenwet en het arbeidstijdenbesluit schrijven gedetailleerd voor hoeveel uren een werknemer aaneengesloten mag werken en wat het maximaal aantal toegestane werkuren per week is. Ook zijn er regels voor rusttijden, pauzes, voor werken op zon- en feestdagen en voor nachtarbeid. Daarnaast zijn er speciale regels voor oproepdiensten, voor bepaalde beroepsgroepen en voor kinderen van 12 jaar en ouder. Hieronder volgen de voornaamste regels voor werknemers van 18 jaar en ouder. Werknemers die meer dan drie maal het minimumloon verdienen vallen niet onder deze regelingen.
Een werknemer mag maximaal 12 uren aaneengesloten werken. Per week is dit maximaal 60 uur. Over een periode van 4 weken mag niet meer dan gemiddeld 55 uur per week worden gewerkt. Over een periode van 16 weken is dit maximum gemiddelde 48 uur.
De werknemer moet in iedere periode van 24 uur een aaneengesloten rustperiode van ten minste 11 uur hebben. Deze periode mag eenmaal per week worden beperkt tot 8 uur. Verder moet de werknemer iedere week tenminste 36 uur aaneengesloten vrij hebben of anders 72 uur per twee weken. In dat laatste geval mogen er ook tenminste twee rustperioden van minimaal 32 uur zijn.
Werknemers hebben recht op minstens een half uur pauze per dienst van minimaal 5,5 uur. Deze pauze mag gesplitst worden in pauzes van minimaal een kwartier. Als de werknemer meer dan 10 uur werkt, heeft deze recht op een pauze van drie kwartier. Ook deze mag gesplitst worden in pauzes van minimaal een kwartier.
De werkgever hoort te zorgen dat de werknemer op zondag niet hoeft te werken, tenzij dit nodig is en dit met de werknemer is afgesproken. Als de werknemer zondagsarbeid verricht, heeft hij recht op 13 vrije zondagen per 52 weken. Als werknemers een andere wekelijkse rustdag vieren geldt voor hen de zondagsregeling. Wel moeten zij schriftelijk hierom verzoeken.
Nachtdiensten mogen niet langer zijn dan 10 uur. Indien een werknemer nachtdiensten verricht, gaat het maximaal aantal uren dat deze mag werken omlaag. Hiervoor gelden zeer gedetailleerde regelingen, afhankelijk van het aantal nachtdiensten dat de werknemer heeft in een bepaalde periode.
Alleen werknemers van 18 jaar of ouder mogen oproepdiensten uitvoeren. Zij hoeven dan niet op de werkplek aanwezig te zijn, maar moeten wel beschikbaar zijn voor werkzaamheden. Per 4 weken mag de werknemer niet meer dan 14 oproepdiensten hebben. Rondom een nachtdienst mag de werknemer geen oproepdiensten vervullen. Verricht een werknemer geregeld oproepdiensten? Dan gaat het maximaal aantal uren dat deze per week, per 4 weken en per 16 weken mag werken omlaag. Hiervoor gelden zeer gedetailleerde regelingen.
Naast de wettelijke regels dient de werkgever ook rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Daarbij gaat het onder andere om zorgtaken van de werknemer, maatschappelijke verantwoordelijkheden en het invullen van het ouderschapsverlof. Bij zwangerschap gelden lagere maximale werktijden.
Verder gelden er speciale regels voor beroepsgroepen als de mijnbouw, offshore-industrie, bakkersbedrijf en culturele sector. Kinderen onder 12 jaar mogen alleen met ontheffing werken. Kinderen tussen 12 en 18 mogen alleen lichte werkzaamheden verrichten. Ook gelden voor hen lagere maximale werktijden en mogen zij geen nachtdienst verrichten.
Indien de Arbeidsinspectie overtredingen van de arbeidstijdenwet constateert kan een boete worden opgelegd. Bij herhaling van de overtredingen kan zij een waarschuwing geven. Houdt het bedrijf zich na deze waarschuwing nog steeds niet aan de arbeidstijden? Dan kan de inspectie zelfs de werkzaamheden stilleggen.
Bij ernstige overtredingen kan de inspectie direct een waarschuwing geven. Het gaat hierbij om overschrijding van de maximale werktijden met het dubbele of minstens een halvering van de voorgeschreven rusttijden. Ook werk door kinderen onder 12 jaar zonder ontheffing is een ernstige overtreding.
Heeft u vragen over de arbeids- en rusttijden? Wilt u dat wij een personeelshandboek voor u opstellen of controleren of uw urenregistratie aan de wettelijke voorschriften voldoet? Of heeft andere vragen over arbeidsrecht. Neem dan contact op met onze advocaten arbeidsrecht:
Een recente uitspraak van het Europese Hof van Justitie heeft nogal wat beroering veroorzaakt: de prikklok zou weer terug moeten komen. Klopt dat?
Wat is een personeelshandboek? Wat is het nut hiervan? Wat kan er allemaal in zo’n handboek worden geregeld? En hoe zorgt u ervoor dat het personeelshandboek geldt voor al uw werknemers?
On Monday 4 November 2024, Russell Advocaten Russell Advocaten will host a seminar on Dutch labour law for diplomats, consular agents, and administrative staff from Embassies and Consulates in collaboration with Diplomat Magazine.
On Wednesday 2 October 2024, Jan Dop will be one of the members of the panel that will present timely labor and employment law issues to Primerus clients.
On Tuesday 24 September 2024, Reinier Russell and Jan Dop will speak at the Technical Meeting of PAiE, the organisation of professional accountants in Europe.
Per 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) handhaven. Wat zijn de gevolgen hiervan voor opdrachtgevers en zzp’ers?
