Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven
reinier.russell@russell.nl +31 20 301 55 55Jesper is advocaat corporate litigation en governance
jesper.nooij@russell.nl +31 20 301 55 55Een geschil tussen aandeelhouders kan tot problemen leiden binnen de onderneming. Bij een 50/50 verdeling van de aandelen kan de besluitvorming zelfs onmogelijk worden en in het ergste geval het voortbestaan van de onderneming in gevaar brengen. Hoe wordt een dergelijk geschil opgelost?
Een onderneming starten met een businesspartner heeft vele voordelen. Een samenwerking leidt tot meer kennis, een groter netwerk en een verdeling van de taken en verantwoordelijkheden. Immers, twee weten meer dan één. Toch brengt een dergelijke samenwerking ook risico’s en valkuilen met zich mee die (kunnen) leiden tot geschillen. Omdat voorkomen beter is dan genezen, kunt u ook het een en ander vastleggen in een aandeelhoudersovereenkomst. Toch zal ook dit niet alle conflicten kunnen voorkomen. In deze blog bespreken wij daarom een aantal mogelijkheden om geschillen in de onderneming op te lossen.
Hoewel een gerechtelijke procedure altijd een optie is, heeft het de voorkeur geschillen onderling op te lossen. Een dergelijke oplossing leidt vaak tot een resultaat dat voor beide partijen acceptabel is alsmede tot eventueel behoud van de samenwerking en het onderlinge vertrouwen. Mogelijke oplossingen zijn vaststellingsovereenkomsten of (ver)koop van aandelen onderling waarbij de prijs door een onafhankelijke partij zoals een accountant wordt opgemaakt.
Als een onderlinge oplossing van het geschil geen optie blijkt, kan een procedure bij de rechter een effectief middel zijn om het aandeelhoudersgeschil op te lossen. Hierbij kan worden gedacht aan de enquêteprocedure die wij in eerdere blogs al hebben beschreven, de wettelijke geschillenregeling of een kort geding.
Wanneer een spoedeisend belang bestaat om snel tot een oplossing te komen, bijvoorbeeld wanneer de besluitvorming binnen een onderneming stil is komen te vallen, kan een kort geding bij de rechtbank worden gestart. Hierin kan worden gevraagd om een voorlopige voorziening. Hierbij kan worden gedacht aan een gedwongen medewerking aan de uitvoering van contractuele afspraken of het verschaffen van informatie.
De keerzijde van het kort geding is dat in deze procedure alleen voorlopige ofwel tijdelijke voorzieningen worden getroffen. Er zal na de kortgedingprocedure een ‘normale’ bodemprocedure moeten worden gevoerd om een definitief oordeel te krijgen. Ondanks dit tijdelijke karakter wordt na een kort geding vaak alsnog tussen partijen een definitieve regeling getroffen.
De wettelijke geschillenregeling biedt aandeelhouders een mogelijkheid om ruzies en onenigheden op te lossen en kent twee varianten, de uittreding en uitstoting. Bij beide varianten dient een wettelijke procedure te worden gestart.
Bij een uittredingsprocedure willen een of meerdere aandeelhouders niet langer aandeelhouder(s) zijn van de onderneming. Onder bepaalde omstandigheden kan in deze procedure worden gevorderd dat de andere aandeelhouder(s) of de onderneming zelf de aandelen van deze uittredende vennoot overneemt. Aan deze procedure is een voorwaarde verbonden. De uittreder moet namelijk zodanig in zijn rechten worden geschaad, dat van hem niet kan worden verlangd dat hij zijn aandeelhouderschap in redelijkheid blijft behouden. Denk hierbij aan familieruzie binnen een familiebedrijf of de situatie waarin een aandeelhouder een concurrerend bedrijf start.
De uitstotingsprocedure is van toepassing als de ene aandeelhouder zijn medeaandeelhouder uit de onderneming wil stoten. Het doel van deze procedure is een oplossing van het conflict door een aandelenoverdracht. Dit is een vrij ingrijpende oplossing, omdat de uitgestoten aandeelhouder het eigendom van zijn aandelen verliest. Alleen aandeelhouders die alleen of gezamenlijk 1/3e van het totale aandelen kapitaal houden kunnen een vordering tot uitstoting indienen.
Voor de uitstoting van een aandeelhouder moet sprake zijn van gedragingen die het belang van de vennootschap zodanig schaden of hebben geschaad dat het voortduren van zijn aandeelhouderschap in redelijkheid niet kan worden geduld. Hierbij valt aan een aantal verschillende situaties te denken, zoals familieruzie binnen een familiebedrijf, de situatie waarin een aandeelhouder een concurrerend bedrijf start of de situatie dat de aandeelhouder de besluitvorming in de algemene vergadering lamlegt.
Per 1 januari 2025 is de Wet aanpassing geschillenregeling en verduidelijking ontvankelijkheidseisen enquêteprocedure (Wagevoe) in werking getreden. Het gevolg van het van kracht worden van de Wagevoe is dat de voorgenoemde procedures nu voor de Ondernemingskamer moeten worden gevoerd. Daarnaast is met de Wagevoe mogelijk geworden om de voorgenoemde procedures te combineren met een enquêteverzoek.
Voorkomen is beter dan genezen, daarom kunnen wij u helpen met het opstellen van een aandeelhouders overeenkomst of deze voor u controleren. Heeft u een conflict binnen een onderneming en wilt u weten wat welke mogelijkheden u heeft? Heeft u vragen over het enquêterecht of andere vormen van corporate litigation? Onze specialisten zijn u graag van dienst. Neem contact met ons op:
Het gebruik van algemene voorwaarden is niet meer weg te denken. Contractspartijen verwijzen met kleine lettertjes naar hun eigen algemene voorwaarden met daarin veelal gunstige bedingen ten behoeve van zichzelf. Maar wat is de kracht van algemene voorwaarden? En waar moet op worden gelet bij het gebruik daarvan?
De feestdagen staan weer voor de deur, een tijd van vreugde en vrije dagen voor velen. Niet voor iedereen zijn deze dagen echter even betekenisvol.
Wednesday 25 September 2024, Reinier Russell will discuss cybersecurity and data protection in litigation at the European meeting of the World Litigation Forum in Barcelona.
Voordat de Ondernemingskamer een enquêteverzoek kan toewijzen, moet sprake zijn van gegronde redenen om te twijfelen aan een juist beleid of een juiste gang van zaken binnen een onderneming. Wanneer is dit het geval?
In an article in the April 2024 issue of Lady Justice, the magazine of the Women Lawyers Section of Primerus, Lisanne Meijerhof shares her passion and expertise in charity law. Why has she chosen to focus on the law of foundations and other philanthropic organizations? What legal issues should charities be aware of?
De Tweede Kamer heeft de regering verzocht een nieuwe rechtsvorm uit te werken: de rentmeestervennootschap. Deze rechtsvorm moet maatschappelijk ondernemen stimuleren door de zeggenschap over de onderneming te verleggen van de aandeelhouders naar zogenaamde rentmeesters. Wat kenmerkt een rentmeestervennootschap?
