De arbeidstijdenwet schrijft voor hoeveel uren werknemers maximaal mogen werken. De arbeidsinspectie kan een boete opleggen of zelfs de werkzaamheden stil leggen als een bedrijf zich herhaaldelijk niet aan de regels houdt. Om controle hierop mogelijk te maken zijn werkgevers verplicht om de gewerkte uren van werknemers te registeren.
De arbeidstijdenwet en het arbeidstijdenbesluit schrijven gedetailleerd voor hoeveel uren er aaneengesloten gewerkt mag worden en wat het maximaal aantal toegestane werkuren per week is. Ook zijn er regels voor rusttijden, pauzes, voor werken op zon- en feestdagen en voor nachtarbeid. Werkgevers moeten de gewerkte uren registreren.
Bovendien dienen werkgevers te zorgen dat werknemers op de hoogte zijn van de werktijden binnen het bedrijf en regelingen voor overwerk. Dit kan bijvoorbeeld door deze op te nemen in een personeelsreglement of kantoorhandboek. De werkgever moet wijzigingen in het werk- en rustpatroon minstens 28 dagen van te voren bekendmaken. Deze regels moeten uiteraard voldoen aan de wettelijke voorschriften. Wat zijn de voornaamste regels voor arbeidstijden?
De arbeidstijdenwet en het arbeidstijdenbesluit schrijven gedetailleerd voor hoeveel uren een werknemer aaneengesloten mag werken en wat het maximaal aantal toegestane werkuren per week is. Ook zijn er regels voor rusttijden, pauzes, voor werken op zon- en feestdagen en voor nachtarbeid. Daarnaast zijn er speciale regels voor oproepdiensten, voor bepaalde beroepsgroepen en voor kinderen van 12 jaar en ouder. Hieronder volgen de voornaamste regels voor werknemers van 18 jaar en ouder. Werknemers die meer dan drie maal het minimumloon verdienen vallen niet onder deze regelingen.
Een werknemer mag maximaal 12 uren aaneengesloten werken. Per week is dit maximaal 60 uur. Over een periode van 4 weken mag niet meer dan gemiddeld 55 uur per week worden gewerkt. Over een periode van 16 weken is dit maximum gemiddelde 48 uur.
De werknemer moet in iedere periode van 24 uur een aaneengesloten rustperiode van ten minste 11 uur hebben. Deze periode mag eenmaal per week worden beperkt tot 8 uur. Verder moet de werknemer iedere week tenminste 36 uur aaneengesloten vrij hebben of anders 72 uur per twee weken. In dat laatste geval mogen er ook tenminste twee rustperioden van minimaal 32 uur zijn.
Werknemers hebben recht op minstens een half uur pauze per dienst van minimaal 5,5 uur. Deze pauze mag gesplitst worden in pauzes van minimaal een kwartier. Als de werknemer meer dan 10 uur werkt, heeft deze recht op een pauze van drie kwartier. Ook deze mag gesplitst worden in pauzes van minimaal een kwartier.
De werkgever hoort te zorgen dat de werknemer op zondag niet hoeft te werken, tenzij dit nodig is en dit met de werknemer is afgesproken. Als de werknemer zondagsarbeid verricht, heeft hij recht op 13 vrije zondagen per 52 weken. Als werknemers een andere wekelijkse rustdag vieren geldt voor hen de zondagsregeling. Wel moeten zij schriftelijk hierom verzoeken.
Nachtdiensten mogen niet langer zijn dan 10 uur. Indien een werknemer nachtdiensten verricht, gaat het maximaal aantal uren dat deze mag werken omlaag. Hiervoor gelden zeer gedetailleerde regelingen, afhankelijk van het aantal nachtdiensten dat de werknemer heeft in een bepaalde periode.
Alleen werknemers van 18 jaar of ouder mogen oproepdiensten uitvoeren. Zij hoeven dan niet op de werkplek aanwezig te zijn, maar moeten wel beschikbaar zijn voor werkzaamheden. Per 4 weken mag de werknemer niet meer dan 14 oproepdiensten hebben. Rondom een nachtdienst mag de werknemer geen oproepdiensten vervullen. Verricht een werknemer geregeld oproepdiensten? Dan gaat het maximaal aantal uren dat deze per week, per 4 weken en per 16 weken mag werken omlaag. Hiervoor gelden zeer gedetailleerde regelingen.
Naast de wettelijke regels dient de werkgever ook rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van de werknemer. Daarbij gaat het onder andere om zorgtaken van de werknemer, maatschappelijke verantwoordelijkheden en het invullen van het ouderschapsverlof. Bij zwangerschap gelden lagere maximale werktijden.
Verder gelden er speciale regels voor beroepsgroepen als de mijnbouw, offshore-industrie, bakkersbedrijf en culturele sector. Kinderen onder 12 jaar mogen alleen met ontheffing werken. Kinderen tussen 12 en 18 mogen alleen lichte werkzaamheden verrichten. Ook gelden voor hen lagere maximale werktijden en mogen zij geen nachtdienst verrichten.
Indien de Arbeidsinspectie overtredingen van de arbeidstijdenwet constateert kan een boete worden opgelegd. Bij herhaling van de overtredingen kan zij een waarschuwing geven. Houdt het bedrijf zich na deze waarschuwing nog steeds niet aan de arbeidstijden? Dan kan de inspectie zelfs de werkzaamheden stilleggen.
Bij ernstige overtredingen kan de inspectie direct een waarschuwing geven. Het gaat hierbij om overschrijding van de maximale werktijden met het dubbele of minstens een halvering van de voorgeschreven rusttijden. Ook werk door kinderen onder 12 jaar zonder ontheffing is een ernstige overtreding.
Heeft u vragen over de arbeids- en rusttijden? Wilt u dat wij een personeelshandboek voor u opstellen of controleren of uw urenregistratie aan de wettelijke voorschriften voldoet? Of heeft andere vragen over arbeidsrecht. Neem dan contact op met onze advocaten arbeidsrecht:
Een recente uitspraak van het Europese Hof van Justitie heeft nogal wat beroering veroorzaakt: de prikklok zou weer terug moeten komen. Klopt dat?
Wat is een personeelshandboek? Wat is het nut hiervan? Wat kan er allemaal in zo’n handboek worden geregeld? En hoe zorgt u ervoor dat het personeelshandboek geldt voor al uw werknemers?
Nu de Belastingdienst weer de Wet DBA handhaaft, is deze vraag nog belangrijker geworden. In een recente uitspraak over Uber-chauffeurs heeft de Hoge Raad extra handvatten gegeven om te bepalen of iemand zzp’er is.
Als werkgevers het dienstverband van een werknemer willen beëindigen wegens disfunctioneren, moeten ze een aantal stappen nemen voordat ze dit mogen doen. Welke stappen moeten ze ondernemen?
De ondernemingsraad heeft een belangrijke taak als het gaat om de arbeidsomstandigheden in de onderneming, inclusief de sociale veiligheid. Welke instrumenten heeft de OR om te zorgen voor een veilige bedrijfscultuur?
Werknemers moeten ontslaan omdat het bedrijf in economisch zwaar weer is gekomen is een bittere ervaring. Nog vervelender wordt dit als u hierbij in ingewikkelde juridische problemen verzeild raakt. Met welke punten dient u als werkgever rekening te houden als u werknemers moet ontslaan wegens bedrijfseconomische redenen?
