Jan Dop

partner

Jan is advocaat arbeidsrecht en ondernemingsrecht

jan.dop@russell.nl
+31 20 301 55 55

Jesper Nooij

Advocaat

Jesper is advocaat corporate litigation en governance

jesper.nooij@russell.nl
+31 20 301 55 55

Wat kan de ondernemingsraad doen om de sociale veiligheid binnen de onderneming te bevorderen?

Publicatiedatum 24 februari 2025

De ondernemingsraad heeft een belangrijke taak als het gaat om de arbeidsomstandigheden in de onderneming, inclusief de sociale veiligheid. Welke instrumenten heeft de OR om te zorgen voor een veilige bedrijfscultuur?

works-councils - social media

Sociale veiligheid op de werkvloer is essentieel voor het welzijn van medewerkers en het succes van de organisatie. Het gaat niet alleen om fysieke veiligheid, maar ook om een cultuur waarin iedereen zich gerespecteerd, gehoord en gewaardeerd voelt. Voor de ondernemingsraad is dan ook een belangrijke rol weggelegd in het creëren en onderhouden van deze veilige werksfeer. De ondernemingsraad moet als vertegenwoordiger van de medewerkers ervoor zorgen dat sociale veiligheid een structureel onderwerp blijft. In deze blog bespreken wij de wijze waarop de ondernemingsraad ervoor kan zorgen dat de sociale veiligheid binnen de onderneming gewaarborgd blijft.

Verplichting voor de ondernemingsraad

De ondernemingsraad heeft de verplichting de naleving van de voor de onderneming geldende voorschriften op het gebied van de arbeidsomstandigheden te bevorderen. Met deze verplichting raakt de ondernemingsraad het terrein van de Arbowet. Uit de Arbowet volgt dat de werkgever een beleid moet voeren dat is gericht op voorkoming en, indien dat niet mogelijk is, beperking van psychosociale arbeidsbelasting. Hieronder vallen ook grensoverschrijdend gedrag en de sociale veiligheid op de werkvloer. Voor de ondernemingsraad geldt dus een verplichting om ervoor te zorgen dat de werkgever een beleid voert ter voorkoming van grensoverschrijdend gedrag.

Wat kan de ondernemingsraad doen?

Voorkomen is beter dan genezen. Daarom geven wij een aantal tips over wat de ondernemingsraad kan doen om de sociale veiligheid in de onderneming te verbeteren.

1.    Bedrijfsbeleid

De ondernemingsraad heeft een instemmingsrecht ten aanzien van het arbobeleid in de onderneming. Dit stelt de ondernemingsraad in staat om ten aanzien van het beleid mee te praten en voorstellen te doen. De ondernemingsraad dient daarbij te controleren of het gevoerde beleid nog actueel is en of verbeteringen mogelijk zijn. Hierbij kunnen kritische vragen worden gesteld: voldoet het beleid nog wel aan de huidige tijd? Kunnen klachten worden ingediend? Hoe worden klachten behandeld? Het is dus van belang om kritisch naar het gevoerde beleid te kijken en waar nodig aanvullingen doen om het beleid te verbeteren.

2.    Contact met collega’s

De leden van de ondernemingsraad staan dagelijks op de werkvloer en komen daardoor makkelijk met hun collega’s in contact. Zo horen OR-leden verhalen over de werksfeer en de sociale veiligheid. Hoewel de ondernemingsraad zich niet met individuele zaken kan bezighouden, kunnen deze individuele verhalen wel een beeld geven van de sfeer en veiligheid in de onderneming. Door deze individuele verhalen krijgt de ondernemingsraad aanwijzingen om het beleid te evalueren, te controleren en zo nodig aan te passen.

3.    Risico-inventarisatie en Evaluatie

Op de werkgever rust de verplichting om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit te voeren. De werkgever moet schriftelijk vastleggen welke risico’s de arbeid voor de werknemers met zich brengt. Onder deze risico’s bevindt zich ook grensoverschrijdend gedrag. De werkgever moet daarbij een plan van aanpak opstellen voor de te nemen maatregelen om dit risico te beperken.

De ondernemingsraad heeft bij het vaststellen van de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak een instemmingsrecht. De werkgever moet de ondernemingsraad dus betrekken bij het opstellen en actualiseren van de RI&E. Uiteindelijk moet de ondernemingsraad ook instemmen met het voorstel van de werkgever. Nadat de RI&E is vastgesteld heeft de ondernemingsraad het recht om geïnformeerd te worden over de resultaten. Hiermee krijgt de ondernemingsraad de mogelijkheid om een controlerende en adviserende rol te spelen bij het waarborgen van de sociale veiligheid en gezondheid van werknemers.

4.    Vertrouwenspersoon

De onderneming is verplicht om een vertrouwenspersoon binnen de onderneming aan te stellen. Dit kan zowel een externe als interne vertrouwenspersoon zijn. Wanneer een werkgever een vertrouwenspersoon wenst aan te stellen, moet hij hierbij de ondernemingsraad betrekken. De ondernemingsraad heeft een belangrijke rol bij de aanstelling, verlenging en beëindiging van de rol als vertrouwenspersoon. De ondernemingsraad heeft namelijk ook hiervoor een instemmingsrecht. Hiermee kan de ondernemingsraad veel invloed uitoefenen op de sociale veiligheid in de onderneming en het tegengaan van grensoverschrijdend gedrag.

5.    Zelf initiatief nemen

De ondernemingsraad heeft op grond van artikel 23 van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) een initiatiefrecht. De ondernemingsraad kan voorstellen doen aan de ondernemer over alle zaken die de onderneming betreffen, waaronder grensoverschrijdend gedrag en sociale veiligheid in de onderneming. Dit recht wordt door ondernemingsraden nog niet ten volle gebruikt vaak vanwege een gebrek aan tijd, informatie. Aan het initiatiefrecht is geen beroepsrecht verbonden. De ondernemingsraad kan dus voorstellen doen om de gang van zaken binnen de onderneming te verbeteren, maar kan bij een eventuele afwijzing niet in beroep hiertegen.

Advocaat ondernemingsraad

Heb je vragen naar aanleiding van het bovenstaande? Of wil je gebruik maken van onze speciale diensten voor ondernemingsraden? Neem dan gerust contact met ons op:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    Ontslag wegens bedrijfseconomische redenen: 4 stappen voor werkgevers

    Werknemers moeten ontslaan omdat het bedrijf in economisch zwaar weer is gekomen is een bittere ervaring. Nog vervelender wordt dit als u hierbij in ingewikkelde juridische problemen verzeild raakt. Met welke punten dient u als werkgever rekening te houden als u werknemers moet ontslaan wegens bedrijfseconomische redenen?

    Lees meer

    Veranderingen in het arbeidsrecht per 1 januari 2025: wat moet je weten?

    De start van een nieuw jaar brengt niet alleen nieuwe voornemens en volle sportscholen mee, maar ook belangrijke wijzigingen in wet- en regelgeving. Hier bespreken we de belangrijkste veranderingen in het arbeidsrecht om op te letten als werkgever of werknemer.

    Lees meer

    Een inclusief feestdagenbeleid

    De feestdagen staan weer voor de deur, een tijd van vreugde en vrije dagen voor velen. Niet voor iedereen zijn deze dagen echter even betekenisvol.

    Lees meer

    4 November 2024: Dutch Labour Law Basics for Diplomats

    On Monday 4 November 2024, Russell Advocaten Russell Advocaten will host a seminar on Dutch labour law for diplomats, consular agents, and administrative staff from Embassies and Consulates in collaboration with Diplomat Magazine.

    Lees meer

    2 October 2024: Labor and Employment Client Seminar by Primerus

    On Wednesday 2 October 2024, Jan Dop will be one of the members of the panel that will present timely labor and employment law issues to Primerus clients.

    Lees meer

    24 September 2024: Risk management: social media in the company

    On Tuesday 24 September 2024, Reinier Russell and Jan Dop will speak at the Technical Meeting of PAiE, the organisation of professional accountants in Europe.

    Lees meer