Paul Russell

senior partner

Paul is een zeer ervaren, creatief en vasthoudend procesadvocaat

paul.russell@russell.nl
+31 20 301 55 55

Reinier Russell

managing partner

Reinier adviseert nationale en internationale bedrijven

reinier.russell@russell.nl
+31 20 301 55 55

Kunst en recht: (Achter)volgrecht

Publicatiedatum 4 mei 2017

Wanneer is het volgrecht verschuldigd? Wie kan zich beroepen op het volgrecht? Wie moet betalen? En welk bedrag moet er worden afgedragen?

volgrecht-social-media.796609

Pas enkele jaren nadat een kunstenaar zijn werk besluit te verkopen, stijgt het sterk in waarde. Dit terwijl hij hiervoor zelf maar een klein prijsje kon vangen. De Europese wetgever vond dit niet redelijk en heeft daarom het volgrecht (droit de suite) ingevoerd. Waar de kunstenaar eerst slechts profiteerde van de eerste verkoop van zijn kunstwerk, heeft hij nu op grond van het volgrecht bij iedere doorverkoop van zijn werk recht op een percentage van de verkoopprijs.

Wanneer is het volgrecht verschuldigd? Wie kan zich beroepen op het volgrecht? Wie moet betalen? En welk bedrag moet er worden afgedragen?

Wanneer?

Niet voor alle kunstwerken geldt dat bij de verkoop hiervan een deel van de verkoopprijs moet worden afgestaan aan de kunstenaar. Het volgrecht is alleen verschuldigd als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

  • De verkoop betreft originelen van werken van grafische of beeldende kunst (zoals een beeldhouwwerk of schilderij).
  • De maker is minder dan zeventig jaar geleden overleden.
  • De verkoopprijs is minimaal € 3.000,-.
  • Bij de verkoop is een professionele kunsthandelaar (zoals een veilinghuis of kunstgalerie) betrokken als verkoper, koper of tussenpersoon.

De kunstenaar is zelf verantwoordelijk voor de inning van het volgrecht. Dat moet hij doen binnen vijf jaar nadat zijn werk is verkocht. Omdat het moeilijk is om alle kunstverkopen zelf in de gaten te houden, hebben veel kunstenaars de inning van het volgrecht in Nederland uitbesteed aan de stichting Pictoright. Kunsthandelaren en veilinghuizen zijn in principe verplicht om op verzoek van Pictoright op te geven welke volgrechtplichtige transacties zij hebben gedaan. Pictoright en de kunstenaar kunnen informatie opvragen die tot vijf jaar terug gaat.

Voor wie?

Alleen de maker van het originele kunstwerk kan aanspraak maken op het volgrecht. Hij kan dit recht niet overdragen aan iemand anders. Wanneer de kunstenaar overlijdt, gaat het recht over op zijn erfgenamen. Zeventig jaar na het overlijden eindigt het volgrecht.

Niet alle kunstenaars hebben recht op volgrecht. Alleen onderdanen van EER-landen, onderdanen van landen die ook een volgrechtregeling voor onderdanen van EER-landen hebben en kunstenaars die hun gebruikelijke woonplaats in Nederland hebben kunnen aanspraak maken op het volgrecht.

Door wie?

De bij de verkoop betrokken professionele kunsthandelaar moet altijd het volgrecht afdragen, ook als er meerdere kunsthandelaren betrokken zijn. Bij de verkoop op een veiling moet bijvoorbeeld zowel het veilinghuis als de verkopende handelaar de volledige vergoeding betalen.

Hoogte vergoeding?

De vergoeding wordt berekend als percentage van de verkoopprijs, volgens onderstaande staffel:

 Deel van de verkoopprijs (excl. BTW) Percentage volgrecht
 t/m EUR 50.000,- 4 %
 EUR 50.000,01 t/m EUR 200.000,- 3 %
 EUR 200.000,01 t/m EUR 350.000,- 1 %
 EUR 350.000,01 t/m EUR 500.000,- 0,5 %
 Meer dan EUR 500.000,- 0,25 %

De vergoeding bedraagt maximaal € 12.500,-.

Tip voor kunsthandelaren en veilinghuizen

Het is mogelijk om het volgrecht afzonderlijk door te berekenen aan de koper of verkoper of dit op te nemen in de bemiddelingskosten of courtage. Als de kunsthandelaar dit niet afspreekt, moet de kunsthandelaar het volgrecht uit eigen zak betalen.

Meer informatie

Wilt u meer weten over het volgrecht? Wilt u weten waar u nog meer rekening mee dient te houden bij de (door)verkoop van kunstwerken? Of heeft u andere vragen met betrekking tot kunst en recht? Neem dan contact op met Russell Advocaten:

    Bovenstaande gegevens verwerken wij met uw toestemming, u kunt uw toestemming altijd weer intrekken. Lees ook onze privacyverklaring.

    Gerelateerde publicaties

    Erfgoedwet: beschermde cultuurgoederen in particulier bezit

    De regering heeft in een brief aangegeven hoe zij de voorstellen uit de adviezen van de Commissie-Buma in regelgeving wil gaan omzetten. Wat betekent dit in de praktijk voor particulieren die kunst of andere cultuurgoederen in eigendom hebben? Maar eerst: wat zijn de regels voor de uitvoer van beschermde cultuurgoederen op dit moment?

    Lees meer

    Erfgoedwet: nieuwe regels voor bescherming cultuurgoederen in particulier bezit

    De regering heeft in een brief aangegeven hoe zij de voorstellen uit de adviezen van de Commissie-Buma in regelgeving wil gaan omzetten. Wat betekent dit in de praktijk voor particulieren die kunst of andere cultuurgoederen in eigendom hebben? Lost dit de problemen van eigenaren op?

    Lees meer

    6 aandachtspunten bij een aandeelhoudersovereenkomst

    De aandeelhoudersovereenkomst is de belangrijkste overeenkomst die tussen aandeelhouders en de vennootschap wordt gesloten. Welke zaken dient u in deze overeenkomst te regelen?

    Lees meer

    Het gebruik van algemene voorwaarden

    Het gebruik van algemene voorwaarden is niet meer weg te denken. Contractspartijen verwijzen met kleine lettertjes naar hun eigen algemene voorwaarden met daarin veelal gunstige bedingen ten behoeve van zichzelf. Maar wat is de kracht van algemene voorwaarden? En waar moet op worden gelet bij het gebruik daarvan?

    Lees meer

    Turboliquidatie

    Turboliquidatie is een snelle manier om een rechtspersoon te beëindigen. Van de regeling werd echter ook misbruik gemaakt, waardoor schuldeisers werden benadeeld. Een nieuwe wet moet dit voorkomen. Aan welke eisen dient een turboliquidatie voortaan te voldoen? En welke mogelijkheden hebben schuldeisers om hun vorderingen te innen?

    Lees meer

    Hidden Gems: Treasured artwork adds to allure of Netherlands

    In his interview on “Hidden Gems – Treasured artwork adds to allure of Netherlands”, Reinier Russell talks about how artworks still reflect the spirit of the Golden Age and where they can be found.

    Lees meer